Phong thủy Việt Nam qua 75 năm hình thành và phát triển đất nước
Kể từ sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945, Việt Nam đã trải qua nhiều giai đoạn lịch sử với những bước chuyển mình mạnh mẽ về kinh tế – xã hội. Điều này cũng kéo theo những thay đổi trong đời sống tinh thần, trong đó có quan niệm và ứng dụng phong thủy. Bài viết này sẽ nhìn lại chặng đường 75 năm qua, điểm qua những dấu ấn trong phong thủy Việt Nam, từ đó thấy được sự gắn bó mật thiết giữa phong thủy với đời sống kinh tế, văn hóa của dân tộc.
Giai đoạn 1945-1975: Phong thủy trong thời kỳ kiến quốc và đấu tranh
Giai đoạn này, đất nước vừa trải qua chiến tranh, đời sống còn nhiều khó khăn nên phong thủy chủ yếu được ứng dụng trong kiến trúc nhà ở nông thôn, với những nét đặc trưng như:
- Ưu tiên tính thực dụng: Nhà cửa thời kỳ này thường đơn giản, chú trọng công năng sử dụng, ít chú ý đến yếu tố thẩm mỹ cầu kỳ.
- Gắn liền với sản xuất nông nghiệp: Phong thủy được áp dụng để chọn hướng nhà, hướng bếp, vị trí đào giếng… nhằm cầu mong mùa màng bội thu, gia đình ấm no.
- Chịu ảnh hưởng của phong thủy truyền thống: Người dân vẫn duy trì các quan niệm về âm dương, ngũ hành, bát quái… trong việc xây dựng nhà cửa.
Giai đoạn 1975-1986: Phong thủy trong thời kỳ bao cấp
Thời kỳ này, do chính sách tập trung kinh tế, phong thủy ít được quan tâm. Các công trình kiến trúc chủ yếu mang tính chất công năng, phục vụ sản xuất. Tuy nhiên, trong đời sống tâm linh, người dân vẫn âm thầm duy trì một số tập tục liên quan đến phong thủy như:
- Xem ngày lành tháng tốt: Việc cưới hỏi, xây dựng, khai trương… vẫn được xem xét kỹ lưỡng theo ngày giờ hoàng đạo.
- Sử dụng vật phẩm phong thủy: Một số vật phẩm mang ý nghĩa may mắn như tượng Phật, tranh phong cảnh… vẫn được người dân bài trí trong nhà.
Giai đoạn 1986 – 2000: Phong thủy trong thời kỳ đổi mới
Cùng với chính sách Đổi mới, kinh tế phát triển kéo theo nhu cầu về nhà ở, kiến trúc, kinh doanh tăng cao. Phong thủy dần được quan tâm trở lại, thể hiện qua:
- Xu hướng kết hợp phong thủy trong kiến trúc hiện đại: Nhiều công trình nhà ở, văn phòng, khách sạn… được thiết kế theo phong cách hiện đại nhưng vẫn kết hợp hài hòa các yếu tố phong thủy.
- Sự du nhập của các trường phái phong thủy mới: Bên cạnh phong thủy truyền thống, các trường phái phong thủy từ Trung Quốc, Hồng Kông… cũng được du nhập vào Việt Nam.
Giai đoạn 2000 đến nay: Phong thủy trong thời kỳ hội nhập
Trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng, phong thủy Việt Nam tiếp tục có những bước phát triển mới:
- Trở thành ngành dịch vụ phát triển: Nhiều chuyên gia phong thủy, trung tâm tư vấn phong thủy ra đời, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người dân.
- Ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực: Không chỉ trong kiến trúc, phong thủy còn được ứng dụng trong kinh doanh, chọn ngày giờ, xem tuổi tác…
Kết luận
Trải qua 75 năm hình thành và phát triển, phong thủy Việt Nam đã có những bước chuyển mình đáng kể, từ chỗ chủ yếu dựa vào kinh nghiệm dân gian đến nay đã trở thành một lĩnh vực nghiên cứu bài bản, được ứng dụng rộng rãi trong đời sống. Tuy nhiên, bên cạnh những yếu tố tích cực, phong thủy cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ mê tín dị đoan. Việc tìm hiểu và ứng dụng phong thủy một cách khoa học, phù hợp với văn hóa và lối sống hiện đại là điều cần thiết để phát huy những giá trị tốt đẹp của phong thủy trong đời sống.